Becamex đề xuất tuyến đường sắt nhanh nối TP.HCM với Cái Mép, Bàu Bàng, Cần Thơ, giảm 1,7 triệu tấn phát thải, tiết kiệm 2,2 tỷ USD chi phí logistics.

Tuyến đường sắt nhanh kết nối logistics xanh Nam Bộ

Tập đoàn Becamex, phối hợp với Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM, đề xuất xây dựng tuyến đường sắt nhanh nối trung tâm TP.HCM với Cái Mép, Bàu Bàng và Cần Thơ. Dự án nhằm hình thành trục logistics xanh, kết nối cảng biển, khu công nghiệp và đô thị, làm nền tảng cho đường sắt cao tốc Bắc – Nam. Ông Lê Nguyễn Bảo Trọng, Giám đốc Kinh tế Kỹ thuật Becamex, nhấn mạnh dự án sẽ giải quyết vấn đề giao thông, môi trường, thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển kinh tế bền vững.

Doanh nghiệp đề xuất làm tuyến đường sắt nhanh kết nối TP.HCM với Cái Mép, Bàu Bàng và Cần Thơ. Ảnh: B.L

Hệ thống đường sắt nhanh sẽ giảm 1,7 triệu tấn phát thải mỗi năm và tiết kiệm hơn 2,2 tỷ USD chi phí logistics. Cụm cảng Cái Mép – Thị Vải hiện chiếm 25% sản lượng container cả nước và 50% khu vực phía Nam, nhưng cảng Cát Lái đang quá tải. Trong khi đó, chi phí logistics đường bộ tại Việt Nam cao gấp 15 lần trung bình thế giới, chiếm 25% giá thành hàng hóa. Vận tải đường bộ cũng gây phát thải cao gấp 10 lần so với đường sắt điện.

Chi tiết lộ trình đường sắt nhanh TP.HCM – Cái Mép, Bàu Bàng, Cần Thơ

Dự án bao gồm ba tuyến đường sắt nhanh với lộ trình cụ thể. Tuyến TP.HCM – Cái Mép dài 86,4 km, từ ga An Bình (TP.HCM) qua Đồng Nai đến cảng Cái Mép, kết nối với tuyến đường sắt Trảng Bom – Sài Gòn – Tân Kiên và Biên Hòa – Vũng Tàu. Tốc độ thiết kế đạt 160 km/h cho tàu khách và 120 km/h cho tàu hàng. Tuyến này có nhánh nối ga Trảng Bom dài 11 km.

Tuyến TP.HCM – Bàu Bàng dài 52 km, kết nối trung tâm TP.HCM với khu công nghiệp Bàu Bàng, phục vụ nhu cầu vận chuyển hàng hóa khu vực Tây Bắc TP.HCM. Tốc độ tương tự tuyến Cái Mép, với 160 km/h cho tàu khách và 120 km/h cho tàu hàng. Tuyến TP.HCM – Cần Thơ dài 174 km, đi qua Tây Ninh, Đồng Tháp, Vĩnh Long đến Cần Thơ, với tốc độ tối đa 200 km/h cho tàu khách và 160 km/h cho tàu hàng.

Các tuyến được thiết kế liên kết chặt chẽ, tạo mạng lưới giao thông linh hoạt, tăng năng lực cạnh tranh xuất nhập khẩu. Dự án tích hợp các khu công nghiệp và đô thị dọc tuyến, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực phía Nam.

Becamex đang xây dựng đề án đầu tư hệ thống đường sắt kết nối các khu vực công nghiệp phía Bắc Bình Dương cũ với các khu vực phía Tây và các dự án trọng điểm như cảng biển Cái Mép, sân bay Long Thành. Ảnh: Duy Hiệu

Tầm nhìn phát triển bền vững với giao thông công cộng

Dự án đường sắt nhanh không chỉ giải quyết bài toán logistics mà còn hướng đến phát triển bền vững. TS Trương Minh Huy Vũ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM, cho biết đơn vị sẽ nghiên cứu kỹ lưỡng phương thức đầu tư và mô hình phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD). Mô hình này sẽ tối ưu hóa hiệu quả sử dụng hạ tầng, thúc đẩy đô thị hóa bền vững và tăng cường kết nối vùng.

Việc chuyển từ vận tải đường bộ sang đường sắt điện sẽ giảm đáng kể phát thải, phù hợp với xu hướng chuyển đổi xanh. Nhu cầu vận chuyển hàng hóa từ khu công nghiệp Tây Bắc TP.HCM và Đồng bằng sông Cửu Long hiện rất lớn, nhưng hạ tầng đường bộ đang quá tải. Tuyến đường sắt nhanh sẽ giảm áp lực lên hệ thống giao thông hiện tại, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam trên thị trường xuất nhập khẩu.

Với tiềm năng tiết kiệm chi phí logistics và giảm phát thải, dự án hứa hẹn trở thành động lực phát triển kinh tế khu vực phía Nam, đồng thời tạo tiền đề cho các dự án hạ tầng giao thông chiến lược trong tương lai.

Khánh Nhi

Nguồn: Znews